Keverteller kijkt een filmpje

 

Hoewel ik maar zelden in een bioscoop kom ben ik beslist een filmliefhebber. Mijn voorkeur is erg breed en varieert van goedkope science-fiction uit de jaren '50 tot biografische films over boeiende mensen en van spaghettiwesterns tot urenlange films uit China. Wel heb ik graag dat een film een zekere mate van kwaliteit kent; voor mij dus geen actiefilms in Veronica-stijl. Verder heb ik me voorgenomen om iedere 'klassieker' tenminste één keer te zien, maar dat is uiteraard geen doen. Daar staat tegenover dat ik sommige films vele keren heb bekeken.

Hieronder een lijst van mijn favoriete films. Het is geen erg origineel lijstje, er zijn massa's filmliefhebbers die dezelfde titels noemen, maar dit zijn toch echt mijn favorieten.

 
 
 
2001: A Space Oddissey (Stanley Kubrick, 1968) 

Prachtige science-fictionfilm naar een verhaal van Arthur C. Clarke. In het eerste deel zien we hoe de aap door buitenaardse invloed mens werd, en deel twee gaat over de bemanning van een ruimteschip die op zoek is naar die bron van de aardse beschaving, en daarbij in moeilijkheden komt als de boordcomputer een andere opvatting over de missie blijkt te hebben. Heerlijk filosofisch, indrukwekkende beelden, effecten die er nu nog steeds goed uitzien, en dat alles ondersteund door de muziek van Johann (Die Schöne Blaue Donau) en Richard (Also Sprach Zarathustra) Strauss. Kubrick maakte verder onder meer A clockwork orange en Dr. Strangelove, allebei klassiekers. Meer over hem en zijn films is te vinden op Voyager: The Films of Stanley Kubrick. 

 
Apocalypse Now (Francis Ford Coppola, 1979) 

Joseph Conrads Heart of Darkness, maar dan tijdens de Vietnamoorlog. Over de zoektocht van een geheimagent (Martin Sheen) naar een excentrieke officier (Marlon Brando) die z'n eigen koninkrijk heeft gesticht, met als doel deze te doden. Bijna iedereen in de film is gestoord (een officier vraagt om een napalm-bombardement omdat hij wil surfen) en de begrippen 'goed' en 'kwaad' spelen geen enkele rol. Het einde is hypnotiserend. De combinatie van prachtige beelden, indrukwekkende gebeurtenissen (dat het slachten van een waterbuffel zo'n mooi filmfragment op kan leveren...) en de muziek van The Doors (The End, waarmee de film overigens ook begint) is ijzersterk. 
Er zijn een aantal sites op internet gewijdt aan deze film, zoals Lincoln's Apocalypse Now Page waarop onder andere een kort fragment uit de film te zien is. 
Ook heel boeiend is Hearts of Darkness, een documentaire over het maken van Apocalypse Now, die Coppola's vrouw Eleanor maakte. 

 
Brazil (Terry Gilliam, 1985 ) 

Een ambtenaar probeert in een door en door bureaucratische maatschappij een administratieve fout te herstellen, en dat met nogal verstrekkende gevolgen. Variant op Orwells 1984 met typische Gilliam-kenmerken: een absurd gevoel voor humor, avontuurlijk cameragebruik , bizarre attributen en decors en overdonderende effecten, met name in de droomscenes. Bovendien speelt Gilliam hier graag met fragmenten uit andere films, zoals de trappenscene uit Pantserkruiser Potemkin, met een enorme stofzuiger in de rol van de kin derwagen. Aan deze film is een complete, erg mooie, internetsite gewijd met allerlei informatie, foto's en videofragmenten: Terry Gilliam's Brazil. 
Gilliam werd bekend als de man van de animatiefilmpjes uit Monty Python's Flying Circus. Hij blijkt echter ook een erg getalenteerd regisseur te zijn, met een geheel eigen stijl. Andere films van hem zijn onder andere Time Bandits, The fisher king en Twelve monkeys. 

 
Citizen Kane (Orson Welles, 1941) 

Welles' debuut, en meteen de laatste grote film waarbij hij de vrije hand had, gebaseerd op het leven van William Randolph Hearst, die er daarna alles aan zou doen om Welles' carriere te vernietigen.Een journalist tracht zich middels interviews met getuigen een beeld te vormen van het leven van krantenmagnaat Charles Foster Kane. Langzaam aan vallen de stukjes samen en wordt duidelijk hoe en waarom hij de persoon werd die hij was. Een film over idealisme, machtswellust en eenzaamheid, en volgens veel filmkenners de beste film aller tijden. 

 
Gothic (Ken Russell, 1986) 

Over de nacht waarin Mary Shelley Frankenstein bedacht. Percy en Mary Shelley bezoeken Lord Byron in zijn kasteel in Zwitserland en proberen de geest van hun doodgeboren kind op te roepen. Inderdaad wordt er iets opgeroepen maar het is zeker geen kind. In een razend tempo volgen de gebeurtenissen elkaar op. Surrealistische, soms schokkende beelden en een ronduit gothische sfeer, mede door de muziek van Thomas Dolby. 

 
Jour de Fète (Jaques Tati, 1949) 

Tati was een meester in het observeren van het komische in alledaags menselijk gedrag. Hij maakte een paar hilarische films die bol staan van de visuele grappen maar dit is misschien wel de leukste. Slome postbode besluit, onder invloed van een film over amerikaanse postbezorging, zijn techniek te verbeteren. De film komt wat traag op gang maar zodra het tempo er eenmaal in zit heb ik altijd al snel buikpijn van het lachen. Andere films van Tati die zeer de moeite waard zijn zijn Les vacances de monsieur Hulot en Mon oncle. Ook al van die heerlijke buikpijnfilms. 

 
Lawrence of Arabia (David Lean, 1962) 

Epos van grootse proporties over de Britse officier die tijdens WO1 verschillende Arabische stammen wist te verenigen tot een leger en daarmee de Turken versloeg. De grens tussen idealisme en grootheidswaanzin blijkt erg smal te zijn. Deze film moet ik beslist nog eens in de bioscoop zien. 

 
Once upon a Time in the West (Sergio Leone, 1969) 

Er hoort gewoon een van de westerns van Leone in deze lijst te staan, en deze is het geworden. Typische Leone kenmerken als close-ups van broeierig kijkende mannen en de muziek van Ennio Morricone spelen ook in deze film weer een grote rol, terwijl ook de techniek om via korte, vage, flashbacks een gebeurtenis te reconstrueren vaker door Leone werd gebruikt. Het verhaal vertel ik niet, bij deze film vertel je al gauw te veel. Andere Leone-favorieten zijn voor mij For a few dollars more en vooral Once upon a time in America. 

 
Paris, Texas (Wim Wenders, 1984) 

Ook weer zo'n 'stukjes-vallen-in-elkaar-film', maar dan wel de meest ontroerende die ik ken, onder meer door de indringende muziek van Ry Cooder. Man wordt, na jaren te zijn vermist, totaal verdwaasd aangetroffen in woestijn en daarna opgenomen door zijn broer en diens vrouw, die ook al jaren voor zijn zoontje zorgen. De hernieuwde kennismaking tussen vader en zoon, en de daarna volgende zoektocht naar zijn vrouw eindigen in een hartverscheurende climax. 

 
The Rocky Horror Picture Show (Richard O'Brien, 1973) 

De ultieme cult-film, en hier eigenlijk niet helemaal op z'n plaats, want RHPS is op z'n best als totaalfenomeen met live-show en publieksparticipatie. Maar nu dat dat er voorlopig in Nederland niet in zit ga ik er ook geen hele pagina aan wijden. Ik heb deze film op de best mogelijk manier leren kennen, namelijk in z'n vorm als totaalfenomeen en zonder enig idee te hebben wat me te wachten stond. Een echte virgin, zoals fans dat dan noemen. En na afloop was ik meteen een fanatieke fan. Eigenlijk is dit de enige juiste manier om er kennis mee te maken. Dus niet op tv, niet op video, maar in een aftands zaaltje, met een groep acteurs, een uitgelaten en verkleed publiek en gewapend met een fles wodka en een waterpistool geschikt voor de lange afstand. Oh ja, het verhaal....Een jong stel met autopech klopt aan bij het kasteel van een buitenaardse travestiet met een bijzondere missie. En de rest moet je zelf maar zien. Mocht dit alles je aanspreken, kijk dan ook eens bij de Nederlandse Rocky Horror fanclub. 

 
Stalker (Andrei Tarkovsky, 1979) 

Ergens in Rusland is jaren geleden een meteoor neergekomen, en het betreffende gebied is een verboden zone. Midden in dit gebied is een kamer waar ieders diepste wens uitkomt. Slechts één man, de stalker, weet waar deze kamer zich bevindt en is bereid mensen er heen te leiden. Mooi somber camerawerk en dito muziek. Een nogal surrealistische film die indertijd door de sovjet-authoriteiten meteen verboden werd omdat ze hem, terecht, als een uiting van dissidente ideeën zagen. Tarkovsky zou daarna in grote problemen komen en worden uitgewezen naar Zweden. Tarkovsky maakte onder andere ook Andrei Rublev, over de beroemde ikonenschilder, en Solaris, een film die wel het Russische antwoord op 2001 wordt genoemd. Meer over deze kunstenaar vindt je op de Andrei Tarkovsky HomePage 

 
The Ten Commandments (Cecil B. DeMille, 1956) 

Meeslepende verfilming van het Mozes-verhaal van de meester van de Bijbel-film, DeMille, die alles uit de kast haalt om er een spectaculaire film van te maken. Duurt bijna 4 uur maar verveelt geen minuut. De effecten zijn wat verouderd maar de decors blijven prachtig, en de paar historische fouten die DeMille maakt mogen hem ook vergeven worden. 

 
Young Frankenstein (Mel Brooks, 1974 ) 

Door nogal flauwe films als Spaceballs, History of the world, part one en Men in Tights zou je bijna gaan vergeten dat Brooks ooit geweldig leuke films maakte (met name The Producers, Blazing Saddles en natuurlijk deze film). Maar die dateren dan ook van voor de tijd dat hij het met tweederangs acteurs moest doen en de woordspeling als een grote vorm van humor ging beschouwen. Bovendien vond hij het toen nog niet nodig om in iedere film te pas en te onpas op nogal flauwe wijze aan zijn joodse afkomst te refereren. Afstammeling van de beruchte Dr. Frankenstein slaagt er in om het bekende monster weer tot leven te brengen en probeert deze op te voeden tot een beschaafd mens.

 
  
 
Het Onvolprezen Ontsnappingsvenstertje: Index Mezelf Muziek